Als je bij het zoeken naar publicaties in de medische literatuur ervaart dat het soms moeilijk is om de specifieke informatie te vinden waarnaar je op zoek bent dan is het misschien tijd om je zoekstrategie te veranderen. Dit zal het schrijven van artikelen en geldaanvragen versnellen en verbeteren. Er zijn in principe twee dingen die belangrijk zijn voor een goede zoekopdracht: de search engine die je gebruikt en de trefwoorden waarmee je zoekt.
De search engine
De gekozen search engine is heel belangrijk voor je zoekstrategie. Veel mensen beginnen hun literatuuronderzoek bij Google, en daar is niets mis mee als je helemaal nieuw bent in een vakgebied en een gevoel wilt krijgen voor de zoektermen. Voor het schrijven van wetenschappelijke artikelen of geldaanvragen heb je echter bronnen nodig die accuraat en betrouwbaar zijn. Voor het doorzoeken van wetenschappelijke artikelen en reviews – deze laatste zijn overigens ook een goed startpunt voor een nieuw onderwerp – kan je daarom het beste PubMed gebruiken (deze database bevat meer dan 28 miljoen biomedische publicaties, waaronder boeken). PMC is een database die slechts een deel van deze publicaties bevat (ongeveer 5 miljoen), omdat in tegenstelling tot PubMed alle publicaties in PMC vrij toegankelijk zijn. Dus als je de frustratie wilt vermijden dat je geen toegang hebt tot een fantastische publicatie die je gevonden hebt, dan kan je beter PMC gebruiken in plaats van PubMed (of mijn blog lezen over manieren om deze PDF`s toch te verkrijgen).
Wanneer je op zoek bent naar specifieke informatie over clinical trials die gepland, in uitvoering, of voltooid zijn, kan je deze informatie vinden in databases met klinische studies voor de EU, het VK, en de VS. Een lijst met verschillende andere databases met klinische studies vind je hier.
Effectief gebruik van trefwoorden in je zoekstrategie
De simpelste zoekopdracht is met een combinatie van trefwoorden, je kunt ze in elke zoekmachine gebruiken. Er zijn echter veel manieren om je literatuuronderzoek te verfijnen of te verbreden. De onderstaande opties zijn gericht op PubMed en PMC, maar zullen ook in veel andere search engines werken:
- Door dubbele aanhalingstekens te gebruiken, kan je naar een specifieke combinatie van woorden zoeken. Bijvoorbeeld, als je op zoek bent naar primary immunodeficiency krijg je 30841 resultaten in PubMed, terwijl je met “primary immunodeficiency” slechts 3353 resultaten krijgt. Met late onset combined immunodeficiency krijg je 71 resultaten, terwijl “late onset combined immunodeficiency” slechts 13 resultaten retourneert.
- Door vierkante haken te gebruiken, kan je aangeven in welk veld je zoekterm aanwezig moet zijn. Als je bijvoorbeeld in een bepaald jaar een publicatie zoekt met: “2018” [Date – Publication]. Of voor een specifiek aantal jaren gebruik je (“1995” [Date – Publication]: “2019″ [Date – Publication]), wat handig kan zijn als je alles na een specifieke datum wilt bekijken. Met hiv [Title] kan je specifiek naar artikelen met HIV in de titel kijken. Je kunt deze en vele andere opties voor geavanceerd zoeken vinden door te klikken op Advanced onder het zoekvak van PubMed of PMC.
- Door AND, OR, of NOT te gebruiken, kan je je zoekopdracht verder specificeren. Als je bijvoorbeeld op zoek bent naar iets over immunodeficiency maar geen interesse hebt in HIV en ook geen zin hebt om door de enorme hoeveelheid artikelen over HIV te scrollen, dan kan je die uitsluiten door een zoekopdracht te gebruiken zoals (immunodeficiency) NOT hiv [Title] NOT “human immunodeficiency virus” [Title]. Aan de andere kant, als je juist alle artikelen over HIV wilt vinden, kan je zoeken met HIV OR “human immunodeficiency virus“.
Kant-en-klare zoekstrategie
- Er zijn ook verschillende kant-en-klare zoek opties die je kunnen helpen bij het verfijnen of verbreden van een specifiek onderwerp of een specifieke zoekstrategie. Je kunt ze hier vinden. Ze variëren van de zeer eenvoudige retracted publication [pt] tot zeer uitgebreide zoekstrategieën om alles te vinden dat ooit is geschreven over bijvoorbeeld AIDS. Je kunt daar ook de gebruikte zoekstrategie bij bekijken.

Met de juiste zoekstrategie vind je de naald in de hooiberg (
)- Een andere kant-en-klare strategie die je mogelijk aan je zoekopdracht wilt toevoegen, is de zoekstrategie voor systematische reviews die je hier kunt vinden waarmee je alle publicaties kunt terugvinden die vallen in de categorie: systematische reviews, meta-analyses, reviews van clinical trials, evidence-based medicine, conferenties om consensus te bepalen, behandelrichtlijnen, en artikelen in tijdschriften gespecialiseerd in review studies. In plaats van de volledige lijst met bovenstaande trefwoorden toe te voegen, kan je dan systematic [sb] aan je zoekstrategie toevoegen. Bijvoorbeeld, door te zoeken naar “rheumatoid arthritis” krijg je 125411 treffers, terwijl je met “rheumatoid arthritis” systematic [sb] maar 1195 publicaties vindt.
Literatuur bijhouden
- Je kunt ook op de hoogte blijven van een specifiek onderwerp met behulp van Create Alert. Eerst specificeer je de zoekstrategie, bijvoorbeeld “chronic granulomatous disease” AND (mutation OR “genetic defect“) om -in dit geval- alle publicaties over mutaties in CGD te verkrijgen. Vervolgens klik je op de Create Alert-optie onder het zoekvak. Je moet dan een account aanmaken om alle nieuwe publicaties over dit onderwerp dagelijks, wekelijks, of maandelijks in je mailbox te ontvangen. Je kunt ook andere zoekopdrachten toevoegen om een wekelijks overzicht te krijgen van alle nieuwe publicaties in jouw veld of door een specifieke auteur.
Tip: als je een systematische review, meta-analyse, of vergelijkbaar artikel schrijft waarbij systematische literatuuranalyse van cruciaal belang is, bewaar dan de strategie waarmee je de literatuur zoekt, de naam en versie van de database waarin je zoekt, en de datum, want veel tijdschriften willen dat je deze informatie vermeldt.
Tip: zorg ervoor dat je alle publicaties die mogelijk relevant zijn meteen invoert in een programma dat je referenties beheert, je kunt daarbij notities en trefwoorden toevoegen of per onderwerp groeperen. Het zal je uiteindelijk veel tijd en moeite besparen.
Recente reacties