Als je regelmatig artikelen schrijft voor publicatie in peer-reviewed tijdschriften, dan heb je de morele plicht om ook manuscripten van andere wetenschappers te peer reviewen. Bovendien zouden goede peer reviews slechte wetenschap eruit moeten filteren. Dus peer reviewen van manuscripten is belangrijk.
Ik schreef eerder een blog over waarom het vaak moeilijk is om peer-reviewers te vinden. Dit probleem kan resulteren in vertragingen van het peer review-proces en manuscripten worden soms zelfs afgewezen wanneer er geen peer-reviewers worden gevonden. Je zou balen als dat jou zou overkomen. Dus wanneer je een uitnodiging voor een review hebt ontvangen, lees dan de samenvatting – die meestal bij de uitnodiging zit – en overweeg om de review te schrijven. Ligt het binnen jouw expertise? Check ook dat je geen belangenconflict hebt voordat je het accepteert: zoals wanneer je een nauwe samenwerking hebt met de auteurs (ik heb een keer een verzoek ontvangen om een artikel te reviewen waarvan ik zelf mede-auteur was….).
Na het accepteren van de uitnodiging om een manuscript te reviewen
Van peer reviewers wordt verwacht dat ze een manuscript in hun vakgebied kritisch lezen en beoordelen, en vervolgens respectvolle, constructieve en eerlijke feedback geven aan de auteurs.
Als je een uitnodiging hebt geaccepteerd om een manuscript te reviewen, ga je als volgt te werk. Sommige tijdschriften geven duidelijke richtlijnen over welke aspecten je moet beoordelen, andere tijdschriften geven helemaal geen richtlijnen. Vaak zijn er op zijn minst enkele aspecten die op een of andere scoreschaal moeten worden beoordeeld.
Begin met het lezen van het artikel, en stel jezelf tijdens het lezen enkele vragen en maak aantekeningen:
- Wat is de belangrijkste vraag van het onderzoek?
- Is het onderzoek relevant en interessant?
- Is het onderwerp origineel? Draagt het bij aan het veld in vergelijking met andere publicaties?
- Is het artikel goed geschreven? Is de tekst duidelijk en gemakkelijk te lezen?
- Zijn de conclusies in overeenstemming met de gepresenteerde resultaten? Beantwoorden ze de vragen of hypotheses die in de introductie gesteld werden?
- Als de auteur het niet eens is met de huidige consensus, hebben ze dan een punt?
- Wat voegen de tabellen of figuren toe aan het artikel? Helpen ze bij het begrijpen en zijn ze duidelijk? Of zijn ze overbodig?
Na deze eerste lezing, zou je in staat moeten zijn om te bepalen of het manuscript al dan niet geheel moet worden afgewezen. Zelfs als je denkt dat het artikel moet worden afgewezen, moet je een recensie schrijven zodat de auteurs begrijpen waarom.
Schrijf nu een korte paragraaf over de onderzoeksvraag, de doelen, aanpak, en conclusies van het manuscript. De volgende paragraaf zou zich moeten concentreren op de bijdrage aan het veld, of de gebruikte methoden geschikt zijn, en of de gegevens de conclusies ondersteunen. Als je een compliment kunt geven over het artikel doe dat dan ook hier.
Reviewen: identificeer eerst de grote gebreken
Bepaal vervolgens of er grote tekortkomingen zijn, zoals:
- een conclusie die niet is gebaseerd op de gepresenteerde resultaten
- methodologische fout
- te klein aantal geanalyseerde monsters / individuen
- onvoldoende controles en / of controle-experimenten
- verkeerde monsters (bijvoorbeeld: niet de relevante tijdstippen)
- Statistisch niet-significante variaties die als significant worden gepresenteerd
- gegevens in tabellen of figuren zijn onduidelijk
- niet genoeg data
- geplagieerde tekst, frauduleuze gegevens, of ethische kwesties => als je een vermoeden hebt voor een van deze, neem dan contact op met de redacteur zonder verder te gaan met de review.
Schrijf onder het kopje ´major comments´ een genummerde lijst van de belangrijkste gebreken, waarbij je precies aangeeft waar je ze hebt aangetroffen (bv: bladzijde en regelnummer), wat het probleem is, en hoe dit door de auteurs kan worden verholpen (indien mogelijk). Wees specifiek in je opmerkingen.
Reviewen: identificeer vervolgens de kleine gebreken
Lees het manuscript opnieuw en noteer:
- plaatsen waar de tekst onduidelijk is
- fouten of ongeldige argumenten
Vraag jezelf:
- reflecteert de titel het onderwerp van het artikel?
- vat de samenvatting de inhoud van het artikel correct samen? Worden alle claims in het conclusiegedeelte van de samenvatting ondersteund door de gegevens?
- is de tekst over het algemeen goed geschreven? Als dit niet het geval is, maak dan een notitie voor de editor zodat de editor kan adviseren dat de taal wordt verbeterd door een professionele redacteur.
- als er slechts kleine typefouten of fouten zijn, dan kan je deze misschien aangeven zodat de auteurs ze kunnen corrigeren
Schrijf onder het kopje ´minor comments´ een genummerde lijst van de kleine foutjes, waarbij je precies aangeeft waar je ze hebt gevonden (sectie, paginanummers, regelnummers), wat het probleem is, en hoe dit kan worden verholpen. Kleine fouten zijn typefouten, onduidelijke tekst, enz.

Opmerkingen voor de auteur
Voeg in het ‘opmerkingen voor de auteur’ veld de alinea’s in die je hierboven hebt geschreven, evenals de genummerde lijsten van ‘major & minor comments’.
Schrijf hier NIET op of de paper moet worden afgewezen, geaccepteerd, of moet worden herzien. Die commentaren horen thuis in de commentaren voor de editor (hieronder).
Opmerkingen voor de editor
In het ‘opmerkingen voor de editor’ veld kun je aangeven welke onderdelen je niet kon beoordelen omdat ze buiten jouw expertise vallen (bijvoorbeeld een methodologie of statistische analyse).
Noteer hier ook je aanbeveling : afwijzen, grote revisie, kleine revisie, of accepteren, en de reden voor deze aanbeveling.
Na het indienen van je peer review kan je de review toevoegen aan je profiel in de Publons database, zodat je erkenning krijgt voor je inspanningen om manuscripten te reviewen.
Recente reacties